Wat hebben je darmen met je immuunsysteem te maken? Heel veel! Maar liefst 80% van je immuunsysteem wordt namelijk door je darmmicrobioom bepaald. Dit had je waarschijnlijk niet verwacht. De gezondheid van de darmen wordt niet zo snel aan het immuunsysteem gelinkt. Toch heb je je weerstand vooral aan je darmen te danken. Nieuwsgierig naar hoe dit precies zit en hoe je het beste voor je darmen kunt zorgen? Lees het vandaag en steek wat op van onze nuttige tips.
Het immuunsysteem
Laten we beginnen bij het immuunsysteem. Jouw immuunsysteem beschermt jou elke dag. Het is eigenlijk jouw persoonlijke leger die klaar staat om bacteriën, virussen, schimmels, parasieten en andere lichaamsvreemde stoffen te weren. Je immuunsysteem doet er alles aan om jou gezond te houden en infecties te voorkomen.
Zoals het leger is opgebouwd uit verschillende divisies, bestaat ook je immuunsysteem uit verschillende onderdelen. Het bevindt zich in de huid, darmen, luchtwegen, bloed- en lymfestelsel, milt en thymus. Samen is het een prachtig mechanisme dat ons beschermt tegen alle invloeden van buitenaf. We leggen de verschillende mechanismen hieronder in het kort uit:
- Fysieke barrières: zoals de huid en de slijmvliezen van darmen, luchtwegen, mond en neus. Deze fysieke barrières vormen een grens tussen het lichaam en de omgeving. Een gezonde huid is dus belangrijk voor je immuunsysteem. De slijmvliezen van luchtwegen en spijsverteringsstelsel hebben een beschermende rol die vaak onderschat wordt. Net als het maagzuur, speeksel of het vocht en enzymen in de ogen. Zij proberen allemaal ziekteverwekkers buiten te sluiten of te doden voordat ze het lichaam infecteren.
- De aspecifieke (tweedelijns) afweer bestaat uit witte bloedcellen die – zonder onderscheid te maken in ziekteverwekkers – het lichaam verdedigen.
- De specifieke (derdelijns) afweer ontwikkel je gedurende je leven door in contact te komen met ziekteverwekkers. Zo worden eigenlijk je soldaten getraind. Als deze vijand later weer komt herkennen ze de ziekmaker sneller en kunnen ze adequaat reageren. Dat betekent wel dat je eerst de ziekte gaat doormaken. Daarom zijn kinderziektes bijvoorbeeld erg belangrijk voor het ontwikkelen van je immuunsysteem. Wanneer je ze goed doorleeft heb je levenslange immuniteit.
De darmen
Zoals je al hebt kunnen lezen zijn de slijmvliezen in je darmen enorm belangrijk om de eerste barrière te vormen. Laten we eerst eens kijken wat we precies bedoelen met je darmen.
Allereerst hebben we de dunne darm die ongeveer 5-6 meter lang is en voortdurend in beweging is om ons voedsel fijn te malen. De dunne darm is voornamelijk verantwoordelijk voor de opname van voedingsstoffen en bevat veel bacteriën.
Voor een goede werking van je darmen heeft het de alvleesklier nodig. Die geeft enzymen af voor de vertering van eiwitten, koolhydraten en vetten. Lukt dit niet zo goed dan krijg je een opgeblazen gevoel of pijn in je bovenbuik en maag, last van boeren, een verminderde eetlust, misselijkheid, onverteerd voedsel in de ontlasting, stinkende winden en soms brandend maagzuur.
Tot slot, de dikke darm. Deze is ongeveer 1 meter lang. Belangrijke stoffen en vocht worden hier in het lichaam opgenomen waardoor de ontlasting stevig wordt. Hier wordt ook vitamine K en vitamine B12 gemaakt.
Je darmmicrobioom
Voor het gemak maken we de vergelijking met voetbal. Om een goede pot voetbal te kunnen spelen zullen de meeste spelers een mooie grasmat willen. Niet eentje met kuilen, gaten en overal grote pollen gras. Dit verhoogt namelijk het risico op blessures. In onze darmen hebben we ook een soort van grasmat. Een grasmat van bacteriën die in dit geval infecties proberen te voorkomen.
Ons lichaam bevat namelijk drie keer meer bacteriën dan menselijke cellen. Het geheel van bacteriën in de dunne en dikke darm heet het darmmicrobioom. Er kunnen wel 1.000 verschillende soorten bacteriën voorkomen in een bepaalde regio. Deze bacteriën liggen op je slijmvliezen in je darmen en leven in symbiose met jou. Ze werken als het ware samen met je lichaam.
De bacteriën zorgen er gezamenlijk voor dat voedingsmiddelen worden afgebroken en bepaalde stoffen worden gevormd. Neem bijvoorbeeld butyraat, ofwel boterzuur, wat je darmcellen beschermt. Daarnaast hebben ze een positieve invloed op het functioneren van hormonen, verhogen de weerstand, helpen te beschermen tegen allergische reacties en ontstekingsreacties. Daarnaast helpen ze ook rommel op te ruimen, afvalstoffen te verwerken en af te voeren.
Onbalans in je grasmat
Bij ontregeling van deze ‘grasmat’ bestaat het risico op infecties. Je grasmat kan op verschillende manieren beschadigd raken. Als je lange tijd veel suikers, slechte vetten en geraffineerd voedsel hebt binnengekregen, weinig gevarieerd hebt gegeten, of veel medicatie zoals pijnstillers, antidepressiva, antibiotica, prednison of maagzuurremmers hebt gebruikt, dan is dat een aanslag op je ‘grasmat’.
Je darmwand kan hierdoor zelfs gaan lekken, wat ook wel het leaky gut syndrom wordt genoemd. Afvalstoffen komen in je lichaam en voedingsstoffen worden minder goed opgenomen. Bij MeCeBi zien we al jarenlang een onbalans in het darmmicrobioom bij vele klachten en chronische ziektes. Het is daarom van groot belang om je grasmat goed te onderhouden. Maar hoe doe je dat?
Een goed verzorgde grasmat
Net als je gazon moet je ook je darmmicrobioom goed verzorgen. Hoe? Volg onderstaande tips en adviezen op:
- Allereerst, voorkom belastende stoffen. Eet daarom vooral geen varkensvlees en laat zoetstoffen, dus ook de kunstmatige, zoveel mogelijk links liggen. Pas met name op voor glucosesiroop. Dit is aan veel producten toegevoegd (ook vleeswaren).
- Wel goed voor je darmmicrobioom: de gezonde bacteriën in yoghurt en kefir, deze noemen we ook wel probiotica.
- Walnoten zitten vol met vezels, goede vetten en antioxidanten (beschermers). Ook overige noten, ongebrand en ongezouten, zijn superfoods voor je bacteriën. Let op: pinda’s zijn geen noten maar peulvruchten en bevatten veel belastende stoffen.
- Eet gezonde producten met vezels: biologisch fruit (bij voorkeur met schil), rauwkost, groenten (kort koken of stomen), noten en zaden, knoflook, prei, ui, champignons, haver.
- Het is heel verstandig om gefermenteerde producten te gebruiken, die zijn makkelijk te verteren. De eiwitten zijn al in kleine stukjes gemaakt en lactose uit melk wordt al afgebroken. Fermentatie is een proces waarbij bacteriën, schimmels, of gisten gebruikt worden om een product te maken. Denk aan kaas, yoghurt, kwark, kefir, zuurkool, azijn, sojasaus.
- Probeer elke dag alle kleuren van de regenboog in je groente/fruit/kruiden te verwerken.
- Heb je darmklachten? Neem dan een lepel kokos- of olijfolie (denk aan variatie) voor de maaltijd, dat verhoogt de opname van belangrijke voedingsstoffen en stimuleert hiermee de stofwisseling.
- Soms is het lastig om je darmen weer in balans te krijgen door alleen voeding. Bij MeCeBi hebben we een speciaal darmprotocol ontwikkelt met ondersteunende supplementen. Neem contact met ons op voor meer informatie.
Terug naar het immuunsysteem
Met een gezond darmmicrobioom ben je beter beschermt tegen ziekteverwekkers door onder andere een goed functionerende fysieke barrière. Je voorkomt afvalstoffen in je lichaam en neemt goede voedingsstoffen op die nodig zijn voor je immuunsysteem. Zo ben je het beste toegerust als je plotseling wordt geconfronteerd met heftige ziektemakers. Denk bijvoorbeeld aan het coronavirus of de Borrelia bacterie die de ziekte van Lyme kan veroorzaken. Voor zulke heftige aanvallen heb je het gehele immuunsysteem hard nodig. Dit begint dus in je darmen.
Hoe hard je het immuunsysteem nodig hebt bij de ziekte van Lyme lees je in de maand mei tijdens de Lyme Awareness maand.
Heb je vragen over de bovenstaande tips of het volgen van het darmprotocol? Neem dan contact met ons op. Dit kan via onze contactpagina, per e-mail via info@mecebi.nl of bel ons op 0341 – 35 41 12.