Het is de afgelopen maanden anders dan anders geweest. Het coronavirus heeft tot een hoop stress en spanning geleid en eigenlijk doet het dat nog steeds wel. Ontspanning was altijd al onmisbaar in ons leven maar nu kunnen we nog wel wat extra gebruiken.
Want dat je rust nodig hebt weten de meesten onder ons inmiddels wel. Toch wordt dit belangrijke onderdeel van een gezonde leefstijl al snel de kind van de rekening in turbulente tijden. We besteden er dan simpelweg te weinig tijd aan. De nood lijkt misschien niet zo hoog, maar het is tijd dat daar verandering in komt!
Volledig ontspannen
Als je rustig en ontspannen bent is je hartslag normaal gesproken laag, zo’n 50 tot 70 slagen per minuut. Je ademhaling gebeurt vooral vanuit je buik (dus niet je vanuit je borst) en is zo’n 10 tot 12 keer per minuut. Vandaar dat je hartslag en ademhaling goede graadmeters zijn om te kijken of je wel of niet gestrest bent.
Verder heb je ruimte om in oplossingen te denken, ben je niet snel geïrriteerd en heb je geen tijd te kort. Allemaal tekenen dat je ontspannen bent.
Het autonome zenuwstelsel
Om het effect van ontspanning te begrijpen is het handig om eerst iets meer te weten over de werking van het zenuwstelsel. Veel processen worden namelijk automatisch geregeld door het autonome zenuwstelsel; daar hoef je dus niet bij na te denken.
Het autonome zenuwstelsel is onder andere opgedeeld in het sympatisch en parasympatisch zenuwstelsel. Het sympathisch systeem maakt het lichaam gereed voor een inspanning, ook wel de vecht-of-vluchtreactie genoemd. Zijn tegenhanger, de parasympaticus, zorgt juist voor rust.
Actiemodus
Door de vele prikkels die we in de huidige samenleving te verwerken krijgen zitten we voortdurend in een soort actiemodus. Het sympathisch zenuwstelsel is dus zeer actief. Die staat van paraatheid zorgt voor meer bloedtoevoer naar de hersenen en spieren om goed en snel te kunnen reageren. Heel handig in sommige situaties, maar deze staat van paraatheid moet niet te lang duren.
De orgaanwerking komt namelijk op de tweede plaats. Dit heeft impact op onder andere je stofwisseling, hormoonhuishouding en spijsvertering. Je lichaam komt in deze staat niet aan opbouw en reparatie toe. Wanneer bepaalde organen hier te zwaar onder lijden gaat het lichaam eerst compenseren.
Dit proces kan niet te lang doorgaan want ook de andere orgaansystemen die het opvangen komen dan in de problemen. Zenuwen raken overbelast en een burn-out ligt op de loer.
De rem erop
Doordat we zo druk zijn – met name mentaal – produceren we het hormoon cortisol. Dit wordt ook wel het stresshormoon genoemd en wordt aangemaakt in de bijnieren na een signaaltje vanuit de hypofyse.
Het zorgt ervoor dat het lichaam kan voldoen aan de extra energie die er gevraagd wordt. Normaal gesproken remt dit hormoon zijn eigen aanmaak. Helaas verdwijnt die rem als de stress te lang aanhoudt, zoals bij chronische stress het geval is. De zogenoemde stress-as (HPA-as) blijft hierdoor actief.
Het is uiterst belangrijk dat deze stress-as weer wordt geremd. Zeker als je lichaam al zijn energie nodig heeft om bepaalde belastingen in het lichaam op te ruimen. Het is tijd om het parasympatisch zenuwstelsel in werking te zetten en de cortisol aanmaak stop te zetten. Maar hoe doe je dat?
Manieren om tot ontspanning te komen
Voor wie stress zelf stress ervaart heeft waarschijnlijk wel gemerkt dat ontspannen makkelijker gezegd dan gedaan is. Het gevoel van opgejaagdheid ben je niet zomaar kwijt. Hieronder geven we een aantal vormen van ontspanning die je hierbij kunnen helpen. Het is per persoon verschillend wat als fijn gevonden worden. Ga dus zelf op zoek.
- Plan elke dag tenminste een half uur in voor ontspanning. Kijk eens naar je dagplanning en plan tijd in voor jezelf. Even tijd voor jou en niet voor anderen;
- Zorg voor voldoende beweging. In dit half uurtje zou je bijvoorbeeld kunnen gaan sporten/bewegen. Tijdens beweging maak je namelijk gelijk hormonen aan zoals endorfines, die een stressreactie direct plat kunnen leggen. Pas op dat je niet te intensief van start gaat. Dit kan extra stress veroorzaken en te veel energie kosten;
- Luister naar ontspannende muziek. Muziek kan bepaalde hersengebieden activeren waardoor de spanning afneemt. Je hebt zelf speciale anti stress muziek die online te beluisteren is;
- Een warm (voet)bad met lavendel olie. Even een half uurtje voor jezelf? Neem een (voet)bad waaraan je een paar druppels lavendelolie aan toegevoegd. Lavendel werkt kalmerend en ontspannend. Los deze druppels eerst op in een lepel melk zodat het zich goed kan mengen met het water;
- Zoek de natuur op. Wil je echt geen negatieve prikkels? Ga lekker de natuur in laat je telefoon thuis. Echt opladen doe je in buiten in de natuur. Weg van beeldschermen.
Uiteraard zijn er nog veel meer verschillende manieren van ontspanning. Het belangrijkste is dat je er de tijd voor neemt.
Ademhaling
Vandaag is ontspanning al vaker gelinkt aan je een rustige ademhaling. Dit is niet voor niets. Door middel van je ademhaling kun je namelijk het best voor ontspanning in het lichaam zorgen. Hoe dat precies zit? Je leest het volgende week!
Ervaar je zelf dat je moeilijk tot ontspanning kan komen of heb je vragen na aanleiding van deze blog? Neem dan contact met ons op. Dit kan via onze contactpagina, per e-mail via info@mecebi.nl of bel ons op 0341 – 35 41 12.