IJzer is een voorbeeld van een essentieel metaal, een metaal wat je lichaam nodig heeft en niet zelf kan aanmaken. Zo’n metaal hoort in het lichaam thuis en vervult een specifieke rol. Dan vraag je je misschien af of er ook metalen zijn die niet in je lichaam thuishoren. En als ze er zitten, heeft dat dan invloed op mijn gezondheid? In de komende twee blogs lees je er meer over.
Wat zijn zware metalen?
Zware metalen worden in het woordenboek beschreven als ‘metalen met een hoge atoommassa’. De bekende metalen die hieronder vallen zijn lood, cadmium, arseen, tin, kwik, kobalt, chroom, nikkel, mangaan en zink. Omdat het natuurlijke elementen zijn komen ze voor in de lucht, grond, het water en ook in onze voeding.
Deze metalen worden ook gebruikt om vele producten van te maken. Vandaar dat we ze veel in onze omgeving tegenkomen. Denk bijvoorbeeld aan sieraden, pannen, inkt, kleurstoffen, verzorgingsproducten, onze kleding en waterleidingen. Zelfs bij verbranding worden er soms zware metalen uitgestoten in de lucht.
Hoe komt het in ons lichaam?
Laten we beginnen met het goede nieuws: de kans op een plotselinge hoge blootstelling aan zware metalen is gelukkig vrij klein. Maar zoals je gelezen hebt zit het wel veel in onze omgeving verwerkt. Soms komt het direct via de huid of de lucht binnen, maar vaker via het eten van planten, vis en/of vlees.
Planten kunnen de metalen opnemen uit de bodem of door stofneerslag. Vlees kan metalen bevatten doordat de dieren ze opnemen vanuit het voer. Vissen, visserijproducten en algen kunnen metalen opnemen uit het water waarin ze worden gekweekt of gevangen.
Daarbij bevatten roofvissen meer zware metalen door het eten van andere vissen die metalen bevatten. Tijdens de voedselverwerking en -bereiding kan er ten slotte ook nog migratie optreden vanuit het verpakkingsmateriaal en/of vervuild water.
Wanneer is het schadelijk voor ons?
Zware metalen zijn in hele kleine hoeveelheden niet meteen schadelijk. Er zijn daarom maximumgehalten voor zware metalen in voeding vastgelegd in Nederlandse en Europese voedselcontaminantenwetgeving. Zo proberen ze te voorkomen dat er teveel schadelijke stoffen in je eten terecht komen.
Deze maximumgehalten zorgen ervoor dat je niet meteen een metaalvergiftiging krijgt, maar het gehalte zware metalen in je lichaam kan over de jaren heen wel opstapelen. Je lichaam kan zich dan onvoldoende ontgiften en slaat ze vaak in het bindweefsel op.
De zware metalen verstoren zo door het hele lichaam belangrijke functies van cellen waardoor er gezondheidsklachten kunnen ontstaan.
Vage klachten
Een acute metaalvergiftiging is snel zichtbaar. Dit resulteert meestal gelijk in misselijkheid, braken, buikkrampen, duizeligheid of hoofdpijn.
Het herkennen van een chronische metaalvergiftiging kan een stuk lastiger zijn. Doordat er steeds meer opstapeling plaatsvindt, ‘wen’ je eraan. Een teveel aan zware metalen kan eerst zorgen voor vage klachten als bijvoorbeeld vermoeidheid, huidproblemen, slechter zien of onduidelijke darmproblemen.
Zolang de metalen in je lichaam zitten, zullen zij de werking van enzymen, celademhaling en stofwisselingsprocessen blijven verstoren. Hierdoor kunnen er steeds meer klachten ontstaan zoals ademhalingsproblemen, bloedarmoede, hoge bloeddruk, verhoogde bloedsuikerspiegel, duizeligheid, koude handen en voeten, zenuwpijnen, haaruitval of allergische reacties.
Dit zijn vaak klachten die je waarschijnlijk niet direct linkt aan zware metalen omdat ze onbewust het lichaam binnen komen.
Vullingen
Een veel voorkomend zwaar metaal die we bij ons in de praktijk tegenkomen is amalgaam. Dit is een samenstelling van kwik en een aantal andere metalen wat vroeger vaak werd gebruikt voor het vullen van gaatjes in het gebit. De laatste jaren is er ophef over het gebruik van amalgaamvullingen, omdat ze niet goed zouden zijn voor de gezondheid. Waarom dit zo is bespreken we in de volgende blog.
Herken jij je in bovenstaande klachten en denk je nu: wat kan ik zelf doen? Dat bespreken we in de blog van volgende week!
Heb je (nu al) vragen en/of denk je last te hebben van zware metalen? Neem contact met ons op via onze contactpagina, per e-mail via info@mecebi.nl of bel ons op 0341 – 35 41 12.